zondag 6 november 2011

Tamarillo

Vandaag hebben we de Tamarillo onderzocht. Ik heb mijn waarnemingen met die van mijn dochter samengenomen en genoteerd. Vaak zei zij wat ik ervan dacht ;-)




Kijken en voelen aan de buitenkant: Deze vrucht ziet eruit als een Roma tomaat. De vrucht is heel glad en heeft een rood-oranje kleur. De kleur is niet egaal dezelfde. Ik had de indruk dat de kleur in pixels (zoals bij een foto) samengesteld was. De steel is bruin en verdroogd. Je kon het steeltje horen kraken bij het plooien.

Binnenkant:
Binnenin ziet de vrucht er ook wat uit als een tomaat. De pitjes zitten zoals bij een tomaat in groepjes bij elkaar in een soort van glibberig gedeelte. Het vruchtvlees is fel oranje (Lisa zei FLUO) en voelde wat ‘melig’ aan.  De pitjes zitten in een donkerrood vliesje.

              een doorgesneden tomaat


Geur:
Voor het opensnijden had de vrucht geen specifieke geur. Nadat ik ze opengesneden had, rook ik nog steeds niet wat ik verwachtte. Ik verwachte een exotische geur bij het zien van het vruchtvlees. Maar ik had eerder een ‘groene’ geur in de neus. Lisa vond dat ze rook naar een onrijpe banaan.



Smaak:
Ik vond het vruchtvlees apart nogal flauw en melig smaken. De combinatie met de pitjes was wel lekkerder. Wanneer ik de pitjes apart proefde, deed dit mij denken aan passievrucht. Niet de smaak, maar wel het gevoel in de mond. Lisa is geen held in nieuwe dingen proeven. Zeker wanneer er pitjes inzitten. Dit is een moeilijkheid die je ook in de klas kan ervaren. Ik heb haar niet verplicht om te proeven. Ze zei dat ze niet wilde omdat het niet lekker rook.




We hebben hier echt met al onze zintuigen geëxploreerd. We hebben echter weinig verschillende brillen kunnen opzetten: Natuur, ruimte.

Wat ik erover opzocht:
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie 
Tamarillo

Portaal   

De tamarillo (Cyphomandra betacea, synoniem: Solanum betaceum) of boomtomaat is een plant uit de nachtschadefamilie (Solanaceae). Het is een sterk vertakte, snelgroeiende, groenblijvende, tot 7,5 m hoge halfheester met een korte stam en dikke, zachte takken. De naam tamarillo is in 1967 in Nieuw-Zeeland als handelsnaam bedacht. De bladsteel wordt tot 17 cm lang. De afwisselend geplaatste bladeren zijn hartvormig, zacht, toegespitst, gaafrandig, glanzend lichtgroen en tot 35 x 20 cm groot. De bladeren zijn dicht bezet met korte, stinkende, haarvormige kliertjes. De 1-2 cm brede, geurige bloemen groeien in trossen aan de scheuttoppen. Ze bestaan uit vijf bleekroze of lavendelkleurige, puntige kroonbladeren, een groenpaarse kelk en vijf opvallende, gele meeldraden.
De vrucht is een eivormige, tot 10 x 5 cm grote en tot 100 g zware bes. De dunne, gladde, glanzende schil is rijp geel, oranje, tomaatrood, violet of purperrood gekleurd met soms in de lengterichting donkere strepen. De kleur hangt af van het ras. Het sappige vruchtvlees is crèmegeel, geel, oranje, of oranjerood en smaakt zurig aromatisch. De schil smaakt bitter. De vrucht bevat vele circa 4 mm grote, platte zaden.
De vrucht kan geconsumeerd worden door hem te halveren, het vruchtvlees eventueel met suiker te bestrooien en vervolgens uit te lepelen. Ook kan men de tamarillo op dezelfde manier laten "schrikken" als een tomaat: de vrucht wordt eerst ondergedompeld in heet water en vervolgens in koud water, waarna de bittere schil er vervolgens gemakkelijk kan worden afgetrokken. De tamarillo kan ook op dezelfde manier als de tomaat in de voedselverwerking worden gebruikt, maar ook in fruitsalades marmelade, consumptie-ijs, stoofpotten, taarten en chutney worden verwerkt.
De tamarillo komt van nature voor in de Andes op hoogtes tussen 1000 en 3000 m. De soort wordt wereldwijd in de subtropen en in tropisch gebergte gekweekt. In Nederland komen met name vruchten uit Portugal en grotere vruchten uit Colombia van onder andere Andino Fruit op de markt.
De plant kan gemakkelijk uit zaad worden opgekweekt en in België en Nederland in de vensterbank worden gehouden. Het zal ook lukken om er rijpe vruchten aan te kweken.

Leerplandoelen:
0.2: kinderen uiten hun verwondering over het (on)(be)grijpbare, het goede, het mooie, met mysterieuze, het verassende… in de wereld
0.9: kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen
0.11: kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken.
7.4: kinderen zien dat mensen, dieren en planten een grote verscheidenheid aan kenmerken vertonen.
7.5: kinderen ontdekken dat er tussen mensen, dieren en planten onderling veel gelijkenissen bestaan.

3 opmerkingen:

  1. Juiste keuze van doelen.

    Zinvolle actie.

    Je werkt binnen de roos van explorerende grondhouding.
    Misschien toch eerst de criteria lezen van een explorerende grondhouding en dan nagaan wat je nieuw zal inzetten bij het exploreren, datgene wat je nog niet kon, Tine.

    Je exploratie vind ik ok, maar het is niet grensverleggend voor jou. Ik denk dat je dit vroeger ook al kon op deze manier exploreren.
    Vb. Ruiken naar de geur. Ok, dit kunnen de kinderen.
    Maar hoe kan je ruiken, op welke afstand ruik je de geur nog, waar doet deze geur nog aan denken?,is de geur overal hetzelfde?, als je de geur op je vinger aanbrengt?,op een stukje papier?, met je ogen dicht ruiken, proeven met je neus dicht ....


    Ik ga mee met Fiona, hoe ga je dit nu aanpakken in de klas? Welke prikkels of vragen ga je inzetten opdat de kinderen actiever gaan exploreren?


    Bezorg je mij nog een tweede actie?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Bij de exploratie heb ik mijn zinuitgen toch op een andere manier ingezet gan ik gewoon was.
    vb. ruiken
    - van op 10 cm
    - heel dicht bij
    - wrijven over de vrucht en dan ruiken
    - de binnenkant: vanop een 15cm kon je de geur waarnemen
    - waaraan doet de geur je denken? Onrijpe banaan

    proeven:
    - van het vruchtvlees
    - van de pitjes
    - combinatie
    - voelen met je tong terwijl je proeft: korreltjes of niet

    voelen:
    - de vrucht zelf met je hand, over je wang, onder je neus (ik heb daar een fijner gevoel dan op de wang)
    - voelen aan het vruchtvlees, de pitjes
    - proberen platducen van vruchtvlees en pitjes

    kijken:
    - bepalen van de kleur
    - zoeken van verschillen en gelijkenissen
    - proberen tekenen met het sap (vruchtvlees en vliesje rond de pitjes)


    Voor mij was dit toch zeker grensverleggend.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. reactie van Hilde Vinken:

    Hey Tine,
    Deze soorten zijn mij totaal onbekend. Ik had er graag willen bij zijn :-).
    Knap hoe je inspeelt op een leervraag van je dochter. Je gaat samen met haar actief aan de slag. Samen gaan jullie gedetailleerd een vrucht exploreren. Ik ben akkoord over wat Jeannine zei dat jij dit al kan Tine, maar je hebt het samen met je dochter gedaan. Als jij je dochter hiermee weet te stimuleren om haar explorerende grondhouding in te zetten, vind ik dit wel knap. De volgende keer kan je haar misschien een stapje verder duwen.
    Je zet ook je explorerende grondhouding in door infobronnen te raadplegen (wikipedia).
    Ik vind een aantal kernaspecten van Wo niet terug. Waarom vind je dit maatschappelijk relevant? Op welke manier heb je breed gekeken (multiperspectiviteit)?
    Op welke manier heb jij die leerplandoelen bereikt? Ik mis een korte toelichting hiervan en ik kan het ook niet in je actie terug vinden.
    Nog veel succes met je blog!

    BeantwoordenVerwijderen